Yon istwa nan demand la pou libète, emansipasyon, maketing. Epi, toujou, depandans. Sylviane di ke istwa li se istwa anpil fanm nan jenerasyon li. Istwa fanm sa yo, adolesan nan ane 1960 yo ki te vin fimè byen bonè. Yon ti jan soti nan ideyal, rebelyon oswa dezi pou emansipasyon. Istwa a, lè sa a, nan yon lavi dejwe sigarèt.
« Okòmansman, tabak, pou mwen, se te yon pwèstans. Lè sa a, li te vin tounen yon dejwe », fè konfyans Sylviane, 67 ane fin vye granmoun, ansyen chèf egzekitif. Avèk, dèyè li, « senkant ane ap viv ak tabak » epi, depi dènye mwa jen, yon dyagnostik maladi aktif kwonik poumon (COPD). Yon maladi respiratwa grav epi pafwa trè enfimite.
SOTI SIGAGÈ PLEZI JIS SIGARE AK ALIENASYON
Se pandan yon konferans sou maladi sa a, ki afekte 3,5 milyon moun an Frans, Sylviane te rakonte istwa li. « Mwen dwe manyen premye sigarèt mwen nan 14 oswa 15 ane fin vye granmoun, li sonje. Men, li te nan 17 ke mwen reyèlman te kòmanse. Nan epòk sa a, mwen te nan yon lekòl segondè ko-ed, antoure pa ti gason ki tout fimen. Lè sa a, sigarèt la se te pou mwen yon zak egalite ant gason ak fanm. Pran kòd maskilen yo se te yon fason tou pou defye moralite piblik nan yon epòk kote fanm fimè yo te toujou konsidere kòm tifi nan move lavi. »
Sylviane Lè sa a, te antre nan Kovèti pou klasik la. Nan premye sigarèt la plezi Lè sa a, trè vit, sigarèt la izolman. De pake pa jou, san yo pa kapab fè anyen ankò. « Dejwe mete nan byen vit epi san nou pa rann nou kont li. Eksepte jou a kote, nan mitan lannwit lan, ou reveye pou w kouri toupatou nan Paris ap chache yon tabak... »
FANM, FIMEN EGAL GASON
Sijè prensipal konferans sa a se te fanm ak tabak. Opòtinite pou di ki jan, depi ane 1920-1930 yo, gwo konpayi tabak Ameriken yo te devlope maketing ki vize dirèkteman sou fanm yo. Avèk yon mesaj kle: fimen se yon zak 
modènite ak emansipasyon.
« Pandan konfli a nan peyi Etazini, anpil fanm ranplase gason nan faktori ki te ale nan devan an., li eksplike. Epi nou te wè piblisite parèt ki di ke depi yo te vin egal ak gason, yo te kapab fimen menm jan ak yo. », deja eksplike, nan 2010 a La Croix, Karine Gallopel-Morvan, konferansye nan maketing sosyal nan University of Rennes 1.
SIGARÈT, STANDARD LIBÈTE
Pou Patrick Peretti-Watel, sosyològ ak direktè rechèch nan Inserm, tèm sa a te konstan nan estrateji konpayi yo. « Se pa yo ki te kreye fimen fi. Men, maketing yo trè abilman akonpaye mouvman sa a nan emansipasyon fanm, ki te nan liy ak listwa. », note sosyològ la.
« Nan ane 1950 yo, sigarèt yo te prezante kòm yon estanda libète, li ajoute. Ak sa a te gen yon eko nan mitan anpil fanm ki, piti pa ti kras, entèvni pi plis ak plis masiv nan esfè pwofesyonèl ak sosyal jouk lè sa a antyèman rezève pou gason. »
"TOUT MOUN FIMEN TOUT KOTE"
Fimen egal ak gason, ki gen ladan nan travay? « Wi petèt. Antouka, sa ki sèten se ke fanm nan jenerasyon mwen an te oblije goumen, nan ane 1970 yo ak ane 1980 yo, yo jwenn yon plas nan sektè trè lajman gason. Epi, li dwe admèt, kote tout moun te fimen, toupatou. Nan moman sa a, nan "bwat" mwen an, pa t 'gen yon sèl biwo san tabak, ki gen ladan pa m 'yo. », fè konfyans Sylviane, ki te okipe pozisyon maketing nan yon gwo konpayi asirans.
Jodi a, malgre COPD li, Sylviane poko rive konplètman sispann fimen. « Apre sa, mwen pa youn nan sèlman. Bò kote mwen, mwen gen tout yon gwoup fanmi ki, tankou mwen, te fimen anpil. Ak bagay kirye a se ke tout gason yo jere yo sispann epi yo pa fanm yo. »
sous : La-croix.com
