Anwụrụ ọkụ sịga nwere ọtụtụ ihe na-egbu egbu, ụfọdụ n'ime ha na-emerụkwa sistemu obi na akwara ozi. Akwụkwọ akụkọ" Le Figaro » akọwapụtala ihe ahụ iji mara n'ihi na ụtaba bụ mmalite nke ajọ omume a.
ỤFỤTA: Ihe egwu dị n'osisi!
Tars, gas na-egbu egbu, ọla dị arọ… Mgbe a na-amụnye sịga, ọ na-aghọ ụlọ ọrụ nke ụmụ irighiri ihe ndị dị ize ndụ nye ahụike. Anwụrụ ọkụ na-esi na combustion, dịka ọmụmaatụ, nwere ihe karịrị ihe 40 carcinogenic. Ma ise siga na-emerụkwa akwara akwara, ọ bụrụgodị na ọ dị obere.
Myocardial infarction, ọrịa strok, abdominal aortic aneurysm… Na France, otu ụzọ n'ụzọ anọ nke ọnwụ metụtara ise siga na-ebute ọrịa obi, nke na-eme ụtaba isi ihe na-akpata ọnwụ obi na-egbochi ya. Ndị ọrụ ibe anyị si « Figaro« chọpụta ihe na-eme n'ọbara onye na-ese anwụrụ.
- Isi ihe kpatara ya bụ carbon monoxide. A na-emepụta gas a, nke a maara na ọ na-akpata ọnwụ site na asphyxiation n'ihi stovu na-adịghị arụ ọrụ, n'oge a na-ere sịga. Ozugbo ikuru ume, ọ na-abanye n'ọbara onye na-ese siga ma nwee ike ijikọta mkpụrụ ndụ ọbara uhie n'ọnọdụ oxygen. Nke a na-ebute mbelata ọkwa oxygen dị n'ọbara yana enweghị oxygenation nke anụ ahụ na akụkụ ahụ nke na-enweghịzi ike ịrụ ọrụ ha.
Iji kwụọ ụgwọ maka enweghị oxygen a, ahụ ga-abawanye ọnụọgụ obi na ọbara mgbali elu, nke na-abawanye ohere nke ọrịa obi. Nicotine na-esokwa akpata ihe a.
- Ịṅụ sịga na-akwalite mmepe nke atherosclerosis, ọrịa a na-eji na-emepụta abụba abụba na n'ime ime nke akwara.
Ka oge na-aga, nkwụnye ego ndị a (nke a na-akpọ "atherosclerotic plaques") na-eto eto ruo mgbe ha na-egbochi eruba ọbara. Na mgbakwunye na ụtaba, ihe ndị ọzọ dị ize ndụ na-enye aka na ihe a, dị ka cholesterol, ọrịa shuga, oke ibu ma ọ bụ ọbara mgbali elu.
- Ịṅụ sịga na-enwekwa mmetụta na vasomotricity nke akwara, ya bụ, na ikike ha ịgbasa ma ọ bụ nkwekọrịta. N'ihi ụtaba, akwara na-enwe nsogbu n'ịgbasa nke ọma. N'ihi ya, spasm arterial na-eme nke kwekọrọ na mbelata na mberede nke dayameta nke akwara na ya mere mbelata nrịba ọbara. Mgbe spasm dị ezigbo mkpa, ọ nwere ike iduga nchichi zuru oke nke akwara nke metụtara. Ọ bụrụkwa na ọ metụrụ akwara ndị na-enye obi aka, ọ nwere ike ibute nkụchi obi.
- Ịṅụ sịga na-akwalite nchịkọta platelet, mkpụrụ ndụ ọbara na-etinye aka n'ịkwụsị ọbara ọgbụgba site n'ịkpụ mkpụkọ. Ndị a nwere mmetụta nke ịba ụba viscosity nke ọbara. Ma nke ahụ abụghị naanị: ụtaba na-abawanye mmepụta nke fibrinogen, molecule na-etinyekwa aka na coagulation.
N'ikwekọ, mbelata nke ikuku oxygen n'ihi carbon monoxide na-eduga na mmụba nke mkpụrụ ndụ ọbara uhie, nke na-abawanye viscosity nke ọbara. Nhazi nke mkpụkọ nke jikọtara na viscosity nke ọbara na-abawanye ohere nke igbochi akwara, ya mere nke ịkpata nkụchi obi. Ọ bụrụ na akwara akpọchiri akpọchi na-enye ọbara n'obi (coronary artery), ọ nwere ike ibute myocardial infarction. Ọ bụrụ na mkpụkọ ahụ na-egbochi akwara dị n'ụbụrụ, enwere ike ibute ọrịa strok.
Ọ bụrụ na ọ na-etolite n'ime arịa ọbara dị n'ụkwụ, mkpụkọ ahụ ga-ebute nnukwu ischemia, ya bụ nchichi nke otu akwara ma ọ bụ karịa n'ime akụkụ ala.
- Ọrịa a nwere ike imebi plaques atherosclerotic, nke nwere ike ịpụpụ na mgbidi akwara nke ha na-adabere na ya. Ozugbo ewepụrụ ya, irighiri ihe ndị a na-eduga n'ịkpụpụta mkpụkọ nke nwere ike iduga nkwụsị zuru ezu ma ọ bụ akụkụ akụkụ nke akwara.
- N'ikpeazụ, ise siga na-ebute mbelata nke HDL (oke njupụta lipoproteins)., ụmụ irighiri ihe na-ahụ maka iwepu cholesterol na mgbidi arịa iji bute ya na imeju. N'ụzọ megidere nke ahụ, ọ na-akwalite mmụba nke ọkwa LDL (lipoproteins dị ntakịrị) nke onwe ha nwere ike itinye cholesterol na mgbidi akwara, ya mere na-akwalite thrombosis.
Ọ dabara nke ọma, ozugbo mmadụ kwụsịrị ise siga, ohere ha nwere ibute ọrịa obi na-ebelata. N'afọ na-esote ịhapụ ara, ihe ize ndụ a na-ebelata ọkara. Mgbe afọ 15 gachara, ihe ize ndụ nke onye bụbu onye na-ese siga nwere ọrịa strok ma ọ bụ nkụchi obi bụ otu ihe dịịrị onye na-esebeghị anwụrụ.
