Na akụkọ na nso nso a, WHO kpọrọ oku ka amachibido ụmụaka na fim ebe a na-ahụ ndị na-eme ihe nkiri na-ese anwụrụ. Mana ọgụ a abụghị otu
Ekwesịrị machibido ụmụaka na fim ndị a na-ahụ na ha na-ese anwụrụ? Nke a bụ n'ọnọdụ ọ bụla ọchịchọ nke Òtù Ahụ Ike Ụwa (WHO). N'ime akụkọ e bipụtara na 1er February, ọ na-azọrọ a « nhazi ọkwa afọ » ihe nkiri ndị anyị na-eji ụtaba eme ihe. « Ebumnuche bụ igbochi ụmụaka na ndị na-eto eto ịmalite ise siga”, na-egosi WHO, na-ekwusi ike na sinima “na-eme ka ọtụtụ nde ndị na-eto eto bụrụ ndị ohu ụtaba ".
Ụtaba na 36% nke ihe nkiri ụmụaka
Ụlọ ọrụ United Nations na-ezo aka karịsịa na ọmụmụ ndị e mere na United States, site na Center for Disease Control and Prevention na Atlanta. Dị ka nzukọ a si kwuo, n'afọ 2014, ihe nkiri a na-eji ụtaba eme ihe na fim gaara agba ihe karịrị nde ụmụaka America isii ume ịghọ ndị na-ese anwụrụ.
« Nde abụọ n'ime ha ga-anwụ n'ihi ọrịa ndị metụtara ụtaba », dọrọ WHO aka ná ntị, na-ekwu na na 2014 ịṅụ sịga pụtara na 44% nke ihe nkiri emepụtara na Hollywood. Na na 36% nke fim iji na-eto eto.
Nnọchianya nke ụtaba ọbụna na-enweghị anwụrụ ọkụ
Atumatu WHO a nabatara Michèle Delaunay, onye omebe iwu Socialist maka Gironde, tolitere n'okwu a. « Ihe nkiri sịga dị na 80% nke ihe nkiri French », gosipụtara osote onye na-esetịpụ ọnụ ọgụgụ a site na nyocha nke Njikọ megide ọrịa cancer.
Ebipụtara na 2012, e mere nyocha a na fim 180 na-aga nke ọma ewepụtara n'etiti 2005 na 2010. « Na 80% nke ihe nkiri ndị a na-egosi, enwere ọnọdụ ndị nwere ihe ngosi ụtaba. Ma ọ̀tụ̀tụ̀ ise siga na-ese anwụrụ ma ọ bụ ihe dị ka ọkụ ọkụ, ntụ ntụ ma ọ bụ ngwugwu sịga », gosipụtara Yana Dimitrova, onye njikwa ọrụ na Njikọ.
Na mbụ atụmatụ ntinye ngwaahịa
Ụtaba na sinima? N'ezie, ọ bụ ogologo akụkọ nke nzuzo na ogologo mmekọrịta a na-anabataghị. N'ezie, o were ibipụta akwụkwọ ndekọ aha nke nnukwu ụlọ ọrụ ụtaba iji chọpụta na ụlọ ọrụ ahụ na-akwụ ụgwọ ogologo oge maka ngwaahịa ha ịpụta na fim.
« Nke a ka a na-akpọ ntinye ngwaahịa. Ọ na-adịkwa mma maka mgbasa ozi akọ na-enweghị, ọtụtụ mgbe, ndị ọha na-amaghị ama na-aghọta ya. », Karine Gallopel-Morvan na-akọwa, prọfesọ nke mgbasa ozi ọha na eze na Ụlọ Akwụkwọ nke Advanced Studies na Health Public na Rennes.
Na-eto eto ise siga
Omume ndị a malitere n'afọ 1930 na United States, karịsịa ịzụlite ịṅụ sịga nke nwanyị. « N'oge ahụ, ịṅụ sịga na-ewekarị nwanyị iwe. Na sinima abụrụla ụzọ magburu onwe ya isi mee ka ụtaba na-akwụghachi ụgwọ na nke e chere na ọ na-atọhapụ ya site n'ime ka ndị na-eme ihe nkiri a ma ama na-ese anwụrụ », Karine Gallopel-Morvan na-aga n'ihu.
Mgbe agha ahụ gasịrị, atụmatụ a nọgidere na-azụlite. « Ọ bụ ihe ezi uche dị na ya iche na fim na ndị mmadụ nwere mmetụta dị ukwuu n'ahụ ndị na-azụ ahịa karịa akwụkwọ mmado nke mkpọ sịga kwụ ọtọ. », gosiri na 1989 akwụkwọ dị n'ime nke nnukwu ụlọ ọrụ ụtaba.
N'akwụkwọ e bipụtara na 2003, Prọfesọ Gérard Dubois, bụ dọkịta ahụike ọha, kpughere na ụlọ ọrụ anaghị ala azụ iji onyinye (ese, ọla, ụgbọ ala) kpuchie nnukwu kpakpando nke sinima America. Ma ọ bụ inye ndị na-eme ihe nkiri mgbe niile sịga kacha amasị ha ka ha na-aṅụ sịga na ndụ kamakwa na ihuenyo.
Ihe oyiyi dị anya site na eziokwu
Taa, ọ siri ike ịmata ma ntinye ngwaahịa a, nke iwu mgbochi ụtaba na-amachibidokarị, na-aga n'ihu na-adị n'okpuru ala. N'ọnọdụ ọ bụla, ọ bụ nkwenye nke òtù ndị kwenyere na ọtụtụ ihe nkiri na-egosi ihe nkiri sịga na-akwụghachi ebe niile.
Na-eburu n'uche eziokwu nke ise siga. « Mgbe anyị hụrụ, na 1950, 70% nke ndị ikom na-aṅụ sịga na fim, ọ bụ ihe nkịtị. N'ihi na n'oge ahụ, 70% nke ndị ikom na-ese siga na France. Mana taa, ọ bụghị ihe ezi uche dị na ya ịhụ nke a na ihe nkiri mgbe ihe karịrị pasentị 30 na mba anyị. », Emmanuelle Béguinot, bụ́ onye ntụzi nke Kọmitii Na-ahụ Maka Ịṅụ sịga nke Mba (CNCT) na-akọwa.
Na-asọpụrụ nnwere onwe okike nke onye nduzi
Arụmụka a enweghị ihe ndabere dị ka Adrien Gombeaud, onye edemede na onye nta akụkọ nke bipụtara Ụtaba na sinima. Akụkọ banyere akụkọ ifo (Scope Editions) na 2008. « Akụkọ pasentị ndị a bụ ihe efu. Dị ka ụkpụrụ a si dị, a ga-enwekwa 10% enweghị ọrụ na fim niile. Ọ na-akọwa. Ma ọ bụrụ na anyị na-agbaso echiche nke mkpakọrịta, ọ ga-adị mkpa na, na ịchụpụ na ihuenyo, ụgbọ ala adịghị agafe oke ọsọ. »
Dị ka Adrien Gombeaud si kwuo, ihe nkiri abụghị ebe mgbochi sitere na Ministry of Health. « Ọ bụ ọrụ. Na ị ga-asọpụrụ nnwere onwe okike nke onye nduzi. Ọ bụrụ na anyị ahụ ọtụtụ ndị na-aṅụ sịga na fim, ọ bụ n’ihi na ọtụtụ ndị na-eme fim kweere na sịga ma ọ bụ anwụrụ sịga nwere ikike ịchọ mma. Ọ nwekwara ike ịbụ mmewere nke nhazi. Dịka ọmụmaatụ, mgbe onye nduzi na-agbapụ onye na-eme ihe nkiri static, eziokwu ahụ bụ na o nwere sịga n'aka ya na-emepụta mmegharị. Enweghị sịga, atụmatụ ahụ nwere ike ịnwụ ntakịrị », na-akọwa Adrien Gombeaud, na-agbakwụnye na ụtaba bụkwa ụzọ dị mma isi tinye ngwa ngwa na atụmatụ ahụ.
« N'ihi na ụtaba bụ akara ọha mmadụ. Na otú agwa si ese anwụrụ na-enye ihe ngosi ozugbo banyere ọnọdụ ya. Dịka ọmụmaatụ, otu Jean Gabin si jide sịga ya na fim mbụ ya, mgbe ọ gụnyere French proletariat, enweghị ihe jikọrọ ya na ụzọ o si aṅụ sịga mgbe ọ na-egwu bourgeois ọrụ na akụkụ nke abụọ nke ọrụ ya. »
Kwusaa ntụpọ mgbochi ụtaba tupu ihe nkiri?
N'akụkụ nke mkpakọrịta, anyị na-agbachitere onwe anyị site n'ọchịchọ ọ bụla maka nyocha. « Anyị anaghị arịọ maka mkpochapụ nke ụtaba na fim. Ma mgbe niile, anyị na-ahụ ihe nkiri ndị na-agbakwunyeghị ihe ọ bụla na nkata nke ihe nkiri ahụ. Dịka ọmụmaatụ nsochi ngwugwu nwere akara ngosi nke ọma », Emmanuelle Béguinot kwuru.
« E kwesịghị inye ihe nkiri na-akwalite ụtaba n'ụzọ dị otú a ego enyemaka ọha », ekwere Michele Delaunay. Maka Karine Gallopel-Morvan, a ga-emepụtarịrị mgbochi. « Mmadụ nwere ike iche na tupu ihe nkiri ọ bụla "na-ese anwụrụ", a ga-agbasa ebe mgbochi ịse anwụrụ ma ọ bụ ebe mara maka ndị na-eto eto na-ekiri. »
► Ụtaba na fim ndị mba ọzọ
Dị ka WHO si kwuo, n'etiti 2002 na 2014, ihe oyiyi nke ịṅụ sịga pụtara ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ụzọ abụọ n'ụzọ atọ (59%) nke nnukwu ihe nkiri na sinima America. Akụkọ ya gosikwara na na Iceland na Argentina, fim itoolu n’ime ihe nkiri iri e mere, gụnyere ihe nkiri ndị e mere maka ndị na-eto eto, na-egosi ịṅụ sịga.
Source : la-croix.com
