Parzemîna Afrîkayê di vexwarina tûtinê de zêdebûnek berbiçav tomar dike. Reqeman diyar dikin ku 21% ji mêran û 3% ji jinan li Afrîkayê tûtinê bikar tînin. Li Cezayîrê di civîna Rêxistina Tenduristiyê ya Cîhanê (WHO) ku ji 10ê cotmehê roja duşemê ve welatên Afrîkayê di çarçoveya kontrolkirina tutunê de li hev civiyan agahî hatin dayîn.
Li gorî lêkolînên li ser vê diyardeyê, titûn ji alkolê, AIDS-ê zêdetir mirovan dikuje. Bi hezaran kesên din jî ji ber sedemên ku bi tûtinê ve girêdayî ne dimirin, wek gihandina dûmana cixareyê di navgîna hawirdorê de (ku jê re cixareya pasîf tê gotin). Armanca vê civîna WHO ew e ku beriya civîna navneteweyî ya li New Delhi ku di destpêka Mijdarê de bê lidarxistin, ji bo welatên parzemînê helwestek hevpar were dîtin.
Afrîka rêjeyên bilind ên zêdebûna vexwarina tûtinê tomar dike; bi taybetî di nav ciwanan de û bi taybetî di nav keçan de. 30% ji ciwanan li malê dikevin ber dûmana titûnê û 50% li cihên giştî an li ser kar. Ev reqeman ji Doktor Nivo Ramanandraibe ofîsa WHO Afrîka.
Wekî din, li gorî hin rayedarên WHO, zehmet e ku ciwan bi ser hişê xwe ve biçin. Ji ber ku li gelek welatan titûn bi taybetî ji aliyê kal û pîran ve tê çandin û îstismarkirin.
Ji ber vê yekê, kêşe dê ev be ku meriv nifûsa herêmî û bajarên mezin fêm bikin ku titûn pir xeternak e.
Lêbelê, digel vê zêdebûna vexwarina titûnê, gelek welatên Afrîkayê qanûnên xwe guhertin. Lê, xuya ye, dijwarî ji tenê guhertina qanûnan pir mezintir e. Divê bê gotin ku, tevî pabendbûna bi bernameyên WHO, gelek welatên li parzemînê tekez dikin ku, ji bo ku kontrolkirina tûtinê bi bandor be, bêtir çavkaniyên mirovî û darayî hewce dike.
