Tevî belavbûna tedbîrên dijî tûtinê li Fransayê di dîroka dawîn de û bilindbûna nirxê titûna rijandin, sêyeka Fransiyan bi cixareyê ve girêdayî ne. Ev ji cîranên me zêdetir e ku di van salên dawî de vexwarina xwe pir kêm kirine.
Piştî danasîna pakêtên cixareyên sade di Gulana borî de, Wezîra Tenduristiyê Marisol Touraine ji bo Çileyê pêş me tedbîrek nû ya dijî tûtinê ragihand: 15% zêdebûnek di bihayê tûtinê de. Berhemek ku heya niha ji cixareya paketî kêmtir buha ye û ji ber vê yekê, ji bo hejmarek ji ciwanan dergehek cixarekêşanê pêk tîne.
Bi salan e, hukûmeta Fransî têkoşîna li dijî cixarekêşanê kiriye pêşengek, ku dê bibe Berpirsiyarê zêdetirî 70.000 mirinên salane li Fransa. Ev şer li hemû welatên Yekîtiya Ewropayê hatiye kirin, lê li welatên pêşketî yên Ewropaya Rojava bi biryardariyeke mezintir hatiye kirin.
Li her derê, meyla zêdekirina bacên li ser cixareyê ye, di heman demê de qedexeya kişandina cixareyê li cihên giştî û li cîhên kar berbelav bûye û kampanyayên hişyarkirinê zêde dibin. Ji ber vê yekê, vexwarina tûtinê di van sî salên dawî de pir kêm bûye, lê li Ewrûpayê cudahiyên xurt berdewam in.
32% ji cixarekêşan li Fransa…
Li gorî cîranên xwe, Fransî cixarekêşên giran dimînin. Li gorî daneyên pir berfireh ên Eurobarometre ku di Gulana 2015an de hatine weşandin û sala 2014an vedihewîne, Fransa rêzên 4eme ji 28 welatên Yekîtiyê li gorî rêjeya cixarekêşan di nav gel de.
Tenê pêşîya Yewnanî, Bulgar û Kroatî, 32% ji gelê Fransî xwe li dijî cixarekêşan îlan dikin 29% ji Spaniyan, 27% ji Alman, 22% ji Brîtanî û 21% ji Italian. Li Ewropayê welatê herî bi rûmet Swêd e û yên ku cixareyê dikişînin tenê %11 e.
Wekî din, pêşkeftina cixarekêşanê li Fransa ji ber ku welat heye ne teşwîqkar e 14% çixarekêş zêdetir ji sala 2012 û tenê 4% kêmtir Li gorî sala 2006ê, dema ku Ewropa bi navînî dît ku hejmara van cixarekêşan di deh salên borî de %18 kêm bûye.
…tevî bihayên tûtinê yên bilind
Encamên nebaş ên ku ti têkiliya wan bi bihayê tûtinê ya li Fransayê re tune. Ligor Komeleya Çêkerên Tûtinê, tenê Keyaniya Yekbûyî û Îrlanda di sala 2016-an de li gorî Fransa (zêdeyî 10 euro) bihayek pakêtê ya navînî bilindtir bû. Di her pakêtê de 7 €, Fransa di rêza 3yemîn de yeeme ji 28 di warê bihayê de. Li cîranên me yên nêzîk, ev bihayê navînî di navbera 5 û 6 € de diguhere û li Ewrûpaya Rojhilat jî digihîje 3/3,50 €. Ne ku behsa Bulgaristanê bikin ku pakêt tenê 2,60 € lê dike!
Rêzgirtina ji bo "cixare kişandinê"
Dê qedexeyên cixarê li Fransa ji deverên din kêmtir rêzdar be? Qet. Beriya her tiştî, ew li Ewropayê di nav yên herî berfireh de ne û heşt sal berê, bi qasî kafe-restoranan hatine damezrandin. Û qedexe li Fransayê baş têne rêz kirin.
Di vî warî de, Eurobarometre li hemî welatên Yekîtiyê pirs ji mişteriyên xwaringehan kir. Li çend welatan, hejmareke mezin ji xerîdar radigihînin ku tevî qedexekirina cixareyê, li xwaringehan rastî tûtinê hatine. Mesela ev e 72% Yewnanî, 59% Roman û 44% Avusturya jî, welatek ku qedexeyên vê dawiyê ne, qismî ne û, ji ber vê yekê, kêm rêz têne girtin.
Ji aliyê din ve tenê 9% ji xerîdarên xwaringehan li Fransa dibêjin ku ew hatine eşkere kirin. Ev bi zor ji Italytalya (8%) an Almanya (7%) bêtir e. Wekî ku hûn hêvî dikin, hema tu kesî negot ku ew li Swêdê eşkere bûne.
Çixarekêşên giran li Avusturyayê legion in
Bi 13 cixareyan di rojekê de, çixarekêşên Fransî li gorî navîna Ewropî (14,4 cixare) hinekî kêmtir titûnê vedixwin. Di heman demê de ew ji cîranên wan ên Alman, Brîtanî an Italiantalî hinekî kêmtir e. Û ji Avusturyayên ku pakêta xwe ya rojane dikişînin pir kêmtir e. Tê gotin, ev hejmarên bilind tenê rastiyek hevpar li seranserê Ewrûpayê eşkere dikin: mirovên ku di sala 2016-an de cixarekêşanê didomînin cixarekêş in. Cixarekêşên carinan bi pratîkî winda bûne.
Rola wê çi ye cixarekişandina alternatîf » Cixareya elektronîk çi pêşkêş dike? Ew kêm dibe ji ber ku "vapoteuse" li Ewrûpayê ku 2% ji nifûsê wê bi kar tîne bi sînor dimîne. Lê Fransa, digel Keyaniya Yekbûyî, welatê ku karanîna wê herî pêşkeftî ye bi %4 bikarhêneran di nav nifûsê de.
Wekî din, cixareya elektronîkî çareseriyek e ku ji hêla 18% ji çixarekêşên Frensî an çixarekêşên berê ve hatî hilbijartin ji bo dev jê berdan an jî hewldana berdana cixarê ye. Ji bo Ewropayê bi tevahî, ev rêje tenê %10 e.
Zêdetir ciwan, bêtir cixarekêş
Ji ber vê yekê ne hêsan e ku meriv fêm bike ka çima Fransî ji cîranên xwe bêtir cixarê dikişînin. Di nebûna ravekirinek zanistî ya îsbatkirî de, dîsa jî em dikarin têkiliyek di navbera demografî û cixarekêşanê de destnîşan bikin ji ber ku nifûsa ciwan ji mezinên xwe bêtir cixareyê dikişînin.
Ev yek li Fransayê diyar e ku ji %40ê ciwanên 16-25 salî cixarekêş in, ku ev yek ji deverên din ên Ewropayê zêdetir e. Lêbelê, ev koma temen ji sedî 12-ê nifûsa fransî li hember 9,9% li Italytalya û 6,5% li Elmanyayê temsîl dike.
Wekî din, em dizanin ku ciwan, ji ber sedemên bihayê, cixareyên xwe yên bi serê xwe zêde vedixwin. Digel ku 29% ji çixarekêşên Ewropî - bi rêkûpêk an carinan - serî li vê titûna bêserûber didin, çixarekêşên Frensî ji% 44 wê bi gelemperî mirovên di bin 25 salî re bikar tînin.
Di vê çarçovê de, em dikarin biryara Marisol Touraine çêtir fam bikin ku bêtir bac ji titûna xweya xweya xwe re girêdide: ew cixarekêşên ciwan ên ku bi giranî ji encamên xirab ên fransî di warê cixarekêşanê de berpirsiyar in dike hedef.
Kanî : Myeurop.info
