Pierre Rouzaud, Tûtinfiroş û Serokê Komela Tabac et Liberté da rojnameyê " Ladepeche.fr » Hevpeyvînek li ser bandorên xisar ên cixareyê. Li gorî wî, Rêxistina Tenduristiyê ya Cîhanê û Fransa ji bo başkirina rewşê tiştek nakin.
KU LI SER ZERARÊN CIXANÊ DIKE AXAFTIN LÊ TIŞTÎ NAKE!
Rêxistina Tenduristiyê ya Cîhanê li ser bandorên xisar ên cixareyê hişyar dike. Hûn li hemberî van daxuyaniyan çawa tevdigerin ?
WHO heman axaftinê dike, lê tiştek nake! Û li Fransayê jî em tiştekî nakin! Ger me bi rastî bixwesta ku cixarekêşanê kêm bikin, nemaze di nav ciwanan de, em ê bigihîjin wê derê! Li Îzlandayê, cixarekêşana di nav ciwanên 15-16 salî de, ku di sala 23an de %1998 bû, di sala 3an de daket %2016! Li welatê me %50ê ciwanan cixareyê dikişînin.
Sedemên vê bêçalakiyê çi ne? ?
Çend sal berê, raporek li ser aliyên tenê yên aborî yên tûtinê destnîşan kir ku "hebûna cixarekêşan di civatekê de dibe alîkar ku başbûna… yên necixarekêşan"! Pir sade, ji ber ku ger çixarekêş tunebûna, dê fonên teqawidiyê îflas bibûna: ji du cixarekêşan yek di 60 saliya xwe de dimire! Û wê demê, ger êdî cixarekêş nebûna, ji ber ku sêyeka penceşêrê ji ber tûtinê ne, dê sêyeka navendên penceşêrê bihatana girtin. Û kompanyayên dermanxaneyê jî êdî anmîtotîkan nafirotin, van dermanên ku rê li ber hilberîna şaneyên penceşêrê digrin, lê bi bextewar in... Berjewendiyên aborî li pişt cixareyê hene û diyar e ku siyasetmedarên me ji xeynî mijarên tenduristiyê xemên din hene.
Ev çawa tê wergerandin ?
Li Fransayê jimar rawestin / Ji sedî 33 ê nifûsa ku cixareyê dikişînin hene, û ev heman çavdêriya ku me 10 sal in kiriye. Tiştê neasayî ew e ku di vê navberê de cixareya elektronîk hat û hişt ku milyonek çixarekêş dev ji cixarê berdin! Lê dîsa jî, vexwarin kêm nebûye. Îcar çi diqewime? Welê, pîşesaziya tutunê di nav ciwanan de mişterek dît! Heft cixarekêş hene ku her roj dimirin, ji ber vê yekê pîşesaziya tutunê neçar e ku rojê 15 çixarekêşên nû bicivîne, heftan girêbide, ku ev yek ji wan re bingehek xerîdar a domdar dide. Nebawer e: Pîşesaziya tutunê bi kuştina xerîdarên xwe diparêze!
Ji ber vê yekê hûn difikirin ku divê çi were kirin? ?
Pêşîlêgirtin, bêtir û bêtir pêşîlêgirtin. Min ji we re rave kir ku çawa li Îzlandayê, rayedarên dewletê bi çavdêriya şagirtan, bi kirina wan werzîşê, bi ravekirina xetereyên titûn, alkol û narkotîkê ji wan re ev kar kirin. Di vê demê de, komeleyên mîna me dît ku alîkariya wan hatiye rakirin, ev tê vê wateyê ku em êdî nikarin biçin zanîngeh û lîseyan ji bo pêşîlêgirtinê bikin! Ji ber ku dermanê herî baş li dijî tutunê ew e ku tu carî dest pê neke: gava ku hûn tiryakê bibin, ew pir dereng e! Rêvebirên me sûcdar in: Di saetekê de heft tutûn dimirin, mîna ku her roj li Fransa Airbusek 200 kesî ketibe xwarê! Lê dîsa jî, her kes bêbawer xuya dike! Ez jî wisa difikirim ku ev pirsek peyvsaziyê ye: na, Alain Baschung ji pençeşêrê nemir, ew ji cixareyê mir. Na, Sharon Stone felc nebû, ew bû qurbana cixareyê: nexweşiyek ku hûn di xortaniyê de pê dikevin û we dikuje!
