Partnerschappen met controversiële regimes, beloningen voor dubieuze maatregelen, schandalig gepraat over mensen die geconfronteerd worden met oorlog: maar hoever zal de WHO gaan in haar strijd tegen tabak?
In haar felle strijd tegen tabak aarzelt de WHO niet om partnerschappen aan te gaan met controversiële regimes, maatregelen van twijfelachtige effectiviteit te belonen of zelfs schandalige opmerkingen te maken tegenover bevolkingen die met oorlog worden geconfronteerd. Hoe ver zal het gaan?
Verrassend genoeg heeft de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) voor de top die 28 en 29 afgelopen april heeft georganiseerd over de uitvoering van het Raamverdrag inzake tabaksontmoediging, geen andere bestemming als de stad Ashgabat, hoofdstad van Turkmenistan. Land wiens anti-rookbeleid het bevordert, maar waar, volgens Amnesty International, « geen verbetering van de mensenrechtensituatie werd gevonden in 2015 ». Turkmenistan had echter veel ruimte voor verbetering, of het nu ging om vrijheid van meningsuiting, godsdienstvrijheid, foltering en andere vormen van mishandeling, gedwongen verdwijningen, het recht op vrij verkeer, huisvestingsrechten, gedwongen huisuitzettingen, etc.
Tabaksontmoediging: de WHO feliciteert Turkmenistan, Indonesië en… Frankrijk
Toegegeven, de regering van Turkmenistan heeft afgelopen januari haar voornemen aangekondigd om een mensenrechtenombudsman op te richten. Maar volgens Amnesty International de laatste jaren "LDe Turkmeense autoriteiten hebben zich tevreden gesteld met een puur formele goedkeuring van de hervormingen om de internationale gemeenschap te kalmeren ». En dat lijkt te hebben gewerkt, althans voor de WHO. In 2014 werd het kleine land van Centraal-Azië door het agentschap a toegekend « speciaal certificaat van erkenning » voor zijn strijd tegen roken. Het tabaksgebruik is het laagste in de wereld. Dit is geen verrassing, want het is sinds januari vorig jaar verboden om tabak te verkopen in het land.
Nauwelijks minder controversieel, hebben Pakistaanse, Oegandese, Panamese en Keniaanse ministers in het verleden de beroemde WHO-onderscheiding gekregen. Net als de Indonesische minister van Volksgezondheid, terwijl het in dit land is dat rokers het talrijkst zijn. Volgens een studie van de Universiteit van Washington rookt 57% van de mannelijke bevolking in Indonesië, vergeleken met 31,1% wereldwijd. De WHO is zeker nog niet klaar met ons te verrassen.
Dit jaar heeft de Wereldgezondheidsorganisatie besloten om de prijs van de Werelddag zonder tabak toe te kennen aan de Franse minister van Volksgezondheid, Marisol Touraine. Met name het internationale agentschap benadrukte zijn inspanningen om het neutrale pakket voor tabaksproducten sinds 20 mei uit te voeren. Toch is dit een van de meest omstreden maatregelen van de minister. Vanaf de eerste debatten in de Nationale Vergadering waren de politieke leiders vooral bang dat Frankrijk het voorbeeld van Australië zou volgen, waar de parallelmarkt met 25% is gegroeid sinds de implementatie van het neutrale pakket.
De oorlog in Syrië, een excuus om meer te roken?
Toen zijn nieuwste beslissingen de geloofwaardigheid van zijn land serieus begonnen te ondermijnen, is hier de WHO opnieuw in het centrum van een grimmige controverse. De 1er juni, na de dag 
De tabaksvrije wereld, de vertegenwoordiger van het agentschap in Syrië, Elisabeth Hoff, riep de Syriërs op te stoppen met roken. Volgens mevrouw Hoff, « de huidige crisis moet niet worden gebruikt als een excuus voor Syriërs om hun leven in gevaar te brengen . Gebombardeerd, belegerd, hongerig voor meer dan vijf jaar, hebben Syriërs honderdduizenden mensen zien sterven aan de barbaarsheid van de Islamitische Staat. Maar het is waar dat dit in geen geval moet worden gebruiktexcuus voor "Hun leven in gevaar brengen".
Gelukkig is de WHO hier om hen eraan te herinneren. Dat gezegd hebbende, als het niet het geval was, zouden de Syriërs niets te vrezen hebben. De Islamitische Staat, voor wie roken in tegenspraak is met de principes van de islam, verbiedt ook roken. Hij legt een geseling op aan al diegenen die « hun leven in gevaar zou brengen » tijdens het roken. Dit zou de WHO moeten doen nadenken over de relevantie van haar allianties en strategieën.
bron : contrepoints.org
