Lamulo lililonse lidzakhala lowononga ogula. Popangitsa kuti zikhale zovuta kwa opanga kupeza msika.
Kugulitsa kwa ndudu zachikhalidwe kukutsika, koma kusuta kwakhala chizolowezi kwa anthu mamiliyoni ambiri padziko lonse lapansi. Ku United States, malonda a e-fodya anawonjezeka kuchoka pa madola 500 miliyoni mu 2012 kufika pa 2 biliyoni mu 2014. Ku France, akuimira ndalama zoposa 300 miliyoni za euro. Choncho ngakhale kuti ku France kunali malo amodzi okha ogulitsidwa mu 2010, tsopano kuli oposa 2500. Kukula kwakukulu kumeneku kuli ndi zotsatira zingapo. Makamaka, zayambitsa mkangano wokhudza kuwongolera njira zatsopanozi zoperekera chikonga.
Komabe, chisankho chilichonse chowongolera chingakomere osewera ena pamsika osati ena. Chifukwa chake, kuyika ndudu za e-fodya ngati mankhwala (ndi chilolezo cha malonda) kumapereka mwayi kumakampani a fodya komanso ndi phindu kumakampani opanga mankhwala. Desire ikukula pakati pa osewera mgululi kuti apeze malamulo omwe, ngakhale akuwoneka kuti amalimbikitsa chitetezo cha ogula, angawapatse chitetezo chotsimikizika kwa omwe alowa kumene. Monga m'makampani aliwonse omwe akukula, makampani opanga fodya ndi fodya awona kuyambika, pang'onopang'ono, kukopa anthu.
Tiyeni titenge chitsanzo cha ku United States. Reynolds waku America (Onani) ndi Altria (MarkTen) ikulimbikitsa bungwe la Food and Drug Administration kuti likhale ndi malamulo ambiri, kuphatikizapo kuvomereza malonda. Kugwiritsa ntchito kulikonse kungawononge madola mamiliyoni ambiri, kulepheretsa mabizinesi ang'onoang'ono kupanga zatsopano kuti alowe msika. Muyenera kudziwa kuti makina a VTM ("vapors, tank, mods" mu Chingerezi) ndi otseguka ndipo amatha kugwiritsa ntchito mitundu ingapo yamagetsi amagetsi. Ndudu za e-fodya zogwiritsa ntchito VTM zikuyimira pafupifupi 40% ya msika. Reynolds ndi Altria e-ndudu, kumbali ina, amadalira makina otsekedwa omwe angagwiritse ntchito makatiriji opangidwa mwapadera kwa iwo. Reynolds ndi Altria amatsutsa kuti VTM iyenera kuchotsedwa chifukwa ndiyowopsa kwa ogwiritsa ntchito omwe, makamaka, angagwiritse ntchito zinthu zakupha monga chamba. Chowonadi ndichakuti VTM ndi njira yomwe ikusintha mwachangu yomwe imatha kusokoneza makampani onse awiri. Chilolezo chingateteze msika wawo.
Mpikisano umakhalanso wovuta kwa ogulitsa. Ku France, ogulitsa ena akuwonetsa kale chikhumbo chawo chofuna kuwongolera kuti ntchito yawo ikhale yovuta. Malinga ndi woyang'anira sitolo ya Point Smoke Anton Malaj, "Ndizovuta. Palibe malamulo a konkire, aliyense akhoza kutsegula sitolo ya ndudu yamagetsi, ndilo vuto. Makampani a fodya akuyamba kusuta ndipo m’masitolo ambiri mungapeze ndudu zamagetsi.” Mashopu a fodya nawonso amawona mbali ina ya msikayo ikuzembera. MP Thierry Lazaro adalengeza chigamulo mu 2013 kuti apatse osuta fodya kukhala ndi ufulu wogawira ndudu za e-fodya ku France. Mpaka pano izi sizinabweretse malamulo atsopano. Pomalizira pake, ena, monga pulofesa wa ku Geneva Jean-François Etter, akudabwa ndi kutsutsa ndudu za e-fodya chifukwa chakuti zimenezi zikufanana ndi kuseŵera m’manja mwa makampani a fodya. Kodi zingakhale chifukwa cha msonkho? Izi ndizotheka ngati tilingalira kuti dziko la France linasonkhanitsa ndalama zokwana madola mabiliyoni 12 pamisonkho ya fodya mu 2013 - chiwerengero chachikulu tikaganizira kuti pa nthawi ya moyo wa munthu wosuta fodya ndi wochepa kwambiri kwa anthu ammudzi. ya munthu wosasuta chifukwa cha imfa ya msanga ya woyambayo.
Msika wapadziko lonse wafodya wa e-fodya ukhoza kukhala wamtengo wapatali kuposa ma euro biliyoni zana limodzi. Lamulo lililonse lomwe lingawonjezere mtengo wolowa mumsika lingalole osewera omwe alipo kuti alimbitse malo awo. Choncho tisaphonye chandamale. Ngakhale sizofunikira, malamulo oteteza ogula omwe amawongolera zabwino ndi chitetezo chazinthu angakhale abwino pakukula kwa msika. Kumbali ina, malamulo aliwonse omwe angapangitse kuti kulowa mumsika kukhala kovuta kwambiri (pofuna kuwonetsetsa kuti mpikisano "wachilungamo" kudzera, mwachitsanzo, kuwongolera kuchuluka kwa masitolo) zitha kupanga kapena kulimbikitsa kubwereketsa kwa osewera akale ( makamaka opanga fodya) ndipo zingakhale zowononga ogula.
* Molinari Economic Institute
gwero : Agefi
